سامانه اینترنتی شهرستان اسفراین

روستای رویین اسفراین

معرفی رویین

در این مقاله ی جالب با یکی از زیباترین روستاهای شهرستان اسفراین مثل آثار باستانی ،چشمه ها و رودخانه ها، بزرگان و آداب و رسوم مردم این روستا آشنا می شوید

برای خواندن این مقاله روی ادامه ی مطلب کلیک کنید

رویین روستای رویین از جمله روستا های سر سبز و خوش اب وهوای شهرستان اسفراین است که در سمت جنوبی کو ههای الاداغ و در یکی از دره های مصفای ان واقع شده است.

زمینهای روستا در شیب دامنه قرار گرفته و رو ستا ییان با کوشش زیاد ان را تراست بندی کرده اندو به همین علت معیشت با غداری اهمیت بیشتری نسبت به معیشت کشاورزی دارد.دره های فرعی روستا پوشیده از با غات وانواع درختان میوه است.

.این روستا بطور نسبی تمام تسهیلات لازم برای یک روستای پیشرفته داراست.در ذیل تو ضیحاتی تیتروار از اما کن دیدنی تفرجگاهی و اشخاص بزرگ روستا امده است 1.زیارتگاه امام زاده اسحاق(ع)(مصوم زاده)شاهزاده اسحاق از فرز ندان موسی بن جعفر(ع)می با شد که بعلت جورو جفای خلفای عباسی کو هستا نهای شمال خراسان امده ورویین را به علت علاقه وافر مردمش به تشیع وامام زادگان انتخاب می کند.خلیفه وقت عباسی به فرمانداران خود دستورمی دهد که هر جا سیدی وجود دارد وی را به قتل برسانند .

.در ان زمان فردی بنام (قیدار بن سمنانی )فرماندار سمنان بود که ماموران خود را به سمت شمال خراسان گسیل می دارد.امام زاده رویین نیز بدست ماموران (قیدار)از پشت مورد حمله قرار می گیرد و گشته می شود اهالی روستا قاتل او را دستگیر می کنند ودر شمال مرقد شاهزاده بطور ایستاده وزنده مد فون می کنند و صخره ای بزرگ روی سر او قرار می دهند.

بغداز گذشت سالها و فراموشی شاهزاده اسحاق یکی از اهالی بنام استاد حسین حقیقی چند بار خواب می بیند که به او می گویند در قبرستان مرکز روستا همان جایی که کبو ترها دور می زنند مرقد شاهزاده است وی به خواب خود اعتنا نمی کند اما برای بار سوم به او هشتدار می دهند او در محله خیرات کنار قبرستان زند گی می کرد.

.استاد حسین به کمک دختران خود فاطمه وخدیجه محل خواب رادیده شده را می کندند مردم انها را دیوانه خواند ند .تا اینکه لوح مرقد از زیر خاک نمایان شد واهالی باور پیدا کردند .از این پس تولیت امام زاده به خا نواده حقیقی سپرده شد .اکنون بنای سابق امام زاده تخریب شده وطرح جدید ان در حال اجراست (مقاله پژوهشی تاریخچه شاه زاده اسحاق موجود درکانون اندیشه گران جوان رویین)اکنون مدفن این امام زاده بارگاه حضور نیک مردمان این دیارست.

1.وجود تپه ای قدیمی در میام 2.حمام قدیمی خزینه ای3.وجودچند درخت چننار ر کهنسال با قدمت بیش از 600سال 3.تفرجگاهها 1.سر چشمه شروع چشمه ای چوشان وسرد.سراغاز حیات روستا که باعث نشاط وسر سبزی ان شده ومحلی برای مشتاقان طبیعت 2.چشمه کوه .چشمه ای کوچک بر فراز کوههای جنوبی رویین ودرقسمت شمالی باغهای نسر که در فصل بهار جلوه گر شکوه وعظمت طبیعت است اعتقادات محلی بر این است که حضرت علی (ع)در این چشمه استراحت نموده (سیر افاق)وسفره پر برکت خویش را به سوی روستا تکانده اند وسر سبزی روستا از برکت حضور ایشان است.

3.- ذو تنگ .در قسمت شمالی روستا پس از عبور از سرچشمه مسیری سنگلاخی همراه با جریان کم اب توجه گرشگران را به خو جلب می کند .

.دوطرف این مسیر زیبا راباغهای میوه در بر می گیرد وکوههای صخره مانند زیبا انرا استوار می کند .پس از عبور از این مسیر به خود (ذو )می رسیم که صخره های موازی دو کوه به همدیگر بسیار نزدیک شده وتنگه ای باریک ایجاد می کند.اگر بارندگی زمستان وبهار خوب باشد به خوبی قطرات زیبای اب را می بینید که از قسمتههای مختلف این کوه صخره ای می چکد ودر محل فرود خود گودالی کوچک ایجاد می کند.گاهی از بلندای کوه می چکد ودرگوشه ای دیگر اززیر صخره می جوشد .

.وجریان ابی کوچکی ایجاد می کند که در طول مسیر خود با چشمه های اطراف می پیوندورودی راتشگیل می دهد.

4گل میام (گودال میام)

گودالی ساخته شده توسط انسان اما پر اب شده توسط طبیعت.چشمه های جوشان کف گودال ان را همیشه ودر همه فصول پر اب نگه می دارند.ازاب ان برای ابیاری استفاده می شود.4اماکن دیدنی رویین مکانی سر سبز است که گردشگران طبیعت گرا (اکو توریسم)رابه خود می طلبد.باغهاوکوچه باغها زیبا مسیرهای اصلی دره ها ومکانهای عمومی رویین درزیرلیست وار اورده شده.

1سرچشمه مکانی عمومی برای بازید عموم.

2ذوتنگ مسیری زیبا برای تفرج

3.چشمه کوه

4-.درقله(درقله)باغهای زیبا همراه با کوچه باغهای تحسین برانگیز.یکی ازراههای ورودی روستا درگذ شته های دور

5.کتل شهر واقع در انتهای در قله وراه عبور رویین به شهر در گذ شته بوده است. 6-گل میام (گودال میام)

7کوپد(کوههای کبود رنگ اطراف باغهای روستا کنار جاده اصلی روستا)

8.خواجه عماد (یکی از مسیرهای باغات رویین)

9.کوه رمنه کوهی بلند وصخره ای همراه با درختی سبز در قسمت بالایی کوه که از یک طرف صخره ای وصعب العبور است واز طرف دیگر بسیار راحت می توان گذر کرد.

10-.دهن دور(دهنه دور)باغاتی زیبا وکوهایی بلند که در فروردین واودیبهشت بی نظیر است.

11.قلعی بلا ند(قله بلند)در قسمت غرب روستا که مسا کن روستایی به ان ختم می شود واز ان برای د فن اموات استفاده شده است.کوهی یا تپه ای سرخ رنگ که ازبلندای ان می توان روستا را دید.

12-شپیران(کوهای شاهپوران)کوههایی زیبا که دارای انواع گیاهان دارویی است که مشتاقان خود را به حضور می طلبد13-.پی دوی.باغهای سر سبز که مسیر عبوری مردمی است که در کوهای پس ان به کشت وکار و دامداری

می پردازند. 14-تینگ (تنگه)

15شو قله(شیب قله یا شب قله بعلت وجود درختان وتاریکی نسبی محل)مسیر عبوری باغهای غرب روستا است که در ابتدای روستا قرار دارد وپشت قلعه بلند قرار دارد.

16-جندی(جنی)باغهای اطراف روستا

17.سرخه. باغهای اطراف درتپه ای کوچک در شرق روستا که رنگ سرخ دارد

.18چردبی ولی باغ ورودخانه ای زیبا درمسیر در قلعه

19.تپه حسن چوپان.تپه ای کبود رنگ در وسط باغها که مکا نی ارام است وزیبا.

20نسر باغهای جنوبی روستا که کمتر در مسیر افتاب قرار دارند بدلیل اینکه سایه کوههای ما نع می شود.

21.جهه میدانی وسیع در کوههای جنوبی روستا که محل کشت وزراعت مردم روستا ست.

22.دره استه حسین (استاد حسین)دره ای سر سبز که بلند ای ان می توان روستا را بخوبی دید.

23.نوی(نوی)زیر

24.اسبی یو خربه (اسیاب خرابه)اسامی باغهای در قلعه است

.25کنج اخور(کنج اخورها)

26-.دره عنبران

27.دره محمد بنی

28.دره قیاس(غیاث)

29-.دره مصطف(مصطفی)

30-.قر یشمری(قرشمال)وکوههای اطراف روستا که دامداران.دامهای خود را برای چرا به این مناطق می برند که در فصولی از سال مورد حمایت جنگلبانان است واز ورود انها جلوگیری می شود.در این کوهها که دره به دره اسامی مختلفی دارند چیزی حدود 40دره که متلق به رویین است.ودر اکثر ان ها چشمه وجود دارد وزراعت وکشت می شود عمدتا گندم ونخود وعدس کا شته می شود.این کوها در فصول بهار وتابستان بسیار تماشای است.اردیبهشت شکوه رنگهاست .دشتهایی کاملا زرد رنگ سرخ رنگ وابی رنگ و...دشتهای لاله های سرخ وگلهای زرد.ودر تابستان فرارع زیبای گندم وحرکات مواج این شاخه ها چشمهای شییفته طبیعت را به خود می طلبد.اسامی برخی از این دره ها میدان .سیفه .کاریز .کلثوم.برج.سرخ چشمه.بلا زار شاپی.میتی رمضان یور طا لب .سه تومان فرنگاوو...

.

5.چشمه های روستا

1.سرچشمه2.چشمه استا باقر درمسیر ذو3.چشمه ی کبود واقع درذو4چشمه فرنگاو واقع در فرنگاو5.چشمه اقا جان در کا ریز اقاجان6.چشمه میر احیان در منزل حاج اقای محمد وحدانی 7.چشمه است احمد واقع در منزل حدادیان8 چشمه خواجه عماد دردره خواجه عماد9.چشمه کوه در نسر10.چشمه اقا سید علی در پایین ده11.چشمه باغ اقا سیدعلی در نسر12.چشمه سر خانی (سر خنی)کوچه ای بهمین نام13.چشمه جنی (جنت)روبروی غسالخنه14.چشمه حیات روبروی دردرمانگاه15.چشمه قل قلی درمسیر جاده اصلی 16.چشمه علی مردان پایین تر از مر کز در مانی17.چشمه کلاته روبروی مرکز درمانی 18.چشمه اسیا خرابه در همین محل19.چشمه چخورام در نسر20.چشمه دره استا حسن زیر راه کتل شهر21.چشمه کربلایی میرزا حبیب درمسیر نو زیر22.چشمه کنج اخور23.چشمه حاجی ذوالفقار در همواری کیشتی 24چشمه کیشتی 25چشمه کمر سیا (کوه سیاه).

26چشمه زرگر (زرگرها)انتهای باغها نزدیک روستای محمودی 27.چشمه گل میام در میام 28.چشمه زربیدان واقع در زیبدان(زیر بیدها)29.چشمه سرخ واقع در میام30.چشمه شوری ابی(شروی)واقع درشروی اینهااسامی مهمترین چشمه های روستاست .6.شخصیتهای تاریخی1.ملا اسماعیل عارف رویینی اسفراین(متوفی 1288ق)قرن سیزدهم هجری شمسی ملا اسماعیل رویینی متخلص به عارف ازشاعران وعارفان قرن سیزدهم هجری واز معاصران ملاهادی سبزواری است.وی درسال 1220ق دررویین متولد شد.پدروی ملاقربانعلی به همراه برادرش ملااصغر علی به خاطر اختلافات محلی از وجه اباد تهران کوچ کرده وبه اسفراین می ایند.ملاقر بانعلی دررویین ساکن می شود.وی چهار فرزند داشته که همه ازشاعران وفاضلان دوران بوده اند.1عارف 2سالک3.بی بی خانم 4.عبدالائمه عارف درمشهدتحصیلات عربی وادبی اموخت ومدتی در حضور ملا هادی سبزواری درک فیض وچندی در نجف وتهران بوده وبه تحصیل علوم ومعارف اسلامی پرداخت.وی پس از کسب علوم گاهی در اسفراین وزمانی در بجنورد بود.ممدوحان شعری وی جعفرقلی خان وحیدرقلی خان شادلو بودند.دیوان عارف درواقع تاریخ منظوم اسفراین در دوره قاجار است .ماده تاریخها تاریخ بنای برخی از ابادیها(دردوره قاجار)حوادث مهم تاریخی دوره قاجار وخرابی سلطان اباد اسفراین وسمنگان وبسیاری از وقا یع مهم تاریخی در دیوان وی پیدا می شود.این بر ارزش کار عارف از بعد تاریخی می پردازد. عا ر ف میرزای شیخ الرئیس معارضات ادبی داشته است.وی در اخر عمر در رویین روزگار گذارند تا اینکه در سال 1288ق در گذشت ودر محل مسجد جامع اسفراین به خاک سپرده شد. .اثار عارف تحفه حیدریه (دیوان اشعار)شامل ترجیع بند ترکیب بند .قصیده غزل مثنوی که ممدوح عارف در این دیوان فتعلیشاه قاجار نا صر الدین شاه .شاد لووح و حجت الاسلام سید اسد الله اصفهانی و...بوده اند.ترجیع بند خاصی در مورد حضرت علی(ع)که در نجف سروده شده با عث شده این دیوان به تحفه حیدریه مشهور شود.اسرار العرفان کتا بی عربی بصورت نسخه خطی وعرفانی است.با یک مقدمه وسه مقصد.دارای 27 قسمت است که در هر قسمت سری در عرفان را اشکار می کند.182 صفحه داردوتوسط حسین شکرانی به فارسی تر جمه شده ولی هنوز چاپ نشده است.انوار العرفان کتابی خطی به زبان فارسی در 199 صفحه وسه مقصد.اجوبه المسائل البجنوردیه رساله مناظره عارف با ملا هادی سبزواری است.عارف سؤالاتی را در زمینه مسا یل نظری وحکمی وعرفانی قران وامام زمان(عج) مطرح کر ده وحکیم سبزواری پاسخ داده اند.5 مثنوی ایرج وپری منظومه ای زیبا مر بط به چگو نگی زندگی دختران حاکم فریمان و به مراد رسیدن انها و...نمونه اشعار وی جزاین مراد نخواهم جز این هوس نپذ یرم که پیش نرگس بیمارت ای نگار بیمیرم مسازای مه ابر وکمان نشانه تیرم-------------------- منم که در خم ان زلف تا بیدار اسیرم--------------- درداکه نداری خبر از تاب وتب ما---------------------. بر لب بودت جام می وبه لب ما--------------------- گویند که عناب نشاند تب بیمار --------------- وزیاد لبت گشته فزون تاب وتب ما بخشی از تر جیع بندی که در نجف سروده صبح ساقی درخ نقاب افکند برقع از روی افتاب افکند عکس در ساغر شراب افکند عارف در اشعار خود وضع اقتصادی اسفراین در روزگار قاجار را بخوبی نشان داده است.ملا عبدالمجید سالک(متوفی 1267ق)وی برادر وفرزند ملا قربانعلی بود.هرچند زیاد عمر نکرد اما در ادبیات وعرفان به کمال رسید وبه لهجه رویین نیکو شعر می گفت..وی دو فرزند داشت ظهیرالدین محمد حسن ونصیرالدین سالک ثانی...وی علا وه بر رویینی وفارسی به عربی نیز شعر می سرود.که بیانگر وسعت دانش واطلا عات اوست.از شعرای انجمن شعرای اسفراین در دوره قاجار بود. بیشتر اشعار سالک در مدح پیامبر وامامان است.حدود سه هزار بیت شعر سروده است.ممدوحانوی حاکمان وقت اسفراین بودند.وی گفتار امام رضا(ع)را به فارسی ترجمه کرده وبه نظم کشیده وان را تحفه حسینه نامیده است. شعر پلو که به لهجه رویینی سروده بیانگر اوضاع بداقتصادی مردم در ان روزگار است. عیداست وفکر مو به خیال پلو مره ----------------- هرکه پلو دره به فرغت دخو مره ----------------------- در صبح عید نیست مرا جز عمامه ای اوهم به شام یک شبه امشو گرو مره 1.شرح نهج البلا غه وترجمه ان به نظم ان را دره المکنونه نامیده است.2.شرح دعای جوشن کبیر مطلع ترجیع بند چهارده بندی او------- چرا نگشته نگون طاق نه روان هنوز --------------- چرا بپا بود این دیر پر نفاق هنوز 3.عندلیت رویینی از سادات وشعرای دوره قاجاریه ومعاصر سالک بوده است.بشتر اشعار وی در مراثی ائمه اطهار است. ----------------- هر ان دوست با دوست الفت ندارد------------- مخو ان دوست اورا فتوت ندارد----------------- به ظا بود دوست دشمن به باطن------------------- توبیگانه اش خوان که فطرت ندارد------------------- کذشت است وفضل است بخشش ز مردان نه مرد ان بود کاین سه خصلت ندارد مشو غره بر مال دینا که هرگز وفا وبقا ومحبت ندارد........... نازنینا چند روزی ترک این جوروجفا کن از کمند زلف پر چینت دل ما را رها کن از ترهم چاره درد دل بیما ما کن با رقیبان چون نشینی یک دمی هم یاد ما کن زخمی اخر بر من بی مونس وبی اشنا کن 4.بی بی خانم سالکی(1227ق)شاعره بی بی خانم رویینی اسفراینی دختر ملا باقرنعلی وخواهر عارف وسالک است.تاریخ ولادت وی در سال 1227ق است که در حاشیه دیوان خطی عارف درج شده است.این شاعره از زنان فا ظه رویین بوده وتنها شعری که از وی باقی مانده شکواییه ای است در سوگ عبد المجید که بیانگر ذوق وقریحه وباریک اندیشی وخوش طبعی اوست. یادم اید ز سرو قد دلربای تو ------------------ دل خون شو زدیده بر ایدبای تو--------------------- بودی کلیم وار به کوی حق اشنا -------------------- گویا نمود طورتجلی برای تو ----------------- بد ز بد گانی ام به جهان بر همین امید باشی توزنده جان بسپارم برای تو دست امید من به جهان گشت ناامید چون شد کفن حمایل ان دستهای تو 5عبدالائمه(سرالعیان) وی نیز ملا قربا نعلی می باشد که درقرن سیزدهم هجری می زیسته است.از دراویش اسفراین نقل شده که وی ابدال وش وبی ازار بوده است.از سروده های سرالعیان ساقی نامه ای است که از ان معلوم مشود با دستگا ههای موسیقی اشنایی داشته است.ابیا تی از ساقی نامه.. بیا ساقی وجام یا قوت را زمرد بریز وبده قوت را الا مطربا سازطنبورکن دل اهل محفل پر از نور کن 6-شایق اسفراین(قرن 13)وی متولد کلاته فقیر است اما در رویین زندگی می کرده واز مریدان ملا اسماعیل عارف بوده است.وی در اواخر قرن سیزدهم در گذشت ودر جوار شاهزاده اسحاق مد فون شد. خطت چو قر ص مه از روی ا فتا ب بگیر د خراج مملکت عالم شباب بگیرد وی از گذ شته تا ریخی اگا هی داشته بطوریکه در اشعارش نمودداشته است.وی دراشعارش به زمانی که قابوس بن وشمگیر حاکم اسفراین بوده اشاره می کندوبه 400ابادی اسفراین اشاره می کند. سفر ایین تو را گر چهارصدده بود در سابق ده در سابق کثونت می سزدگراستان ب اسمان اید 7عارف نور علی شاه روینی اسفراینی اصل وی قوچانی بوده است وبه خاطر اینکه همسری رویینی داشته ومدتی دررویین می زیسته اورارویینی نیزگفته اند . گفتم به شترکه چرا بای تو دولاست

گفتا که زجفای چو بهای ملا ست---------------------- گفتم که بگو که نام ان ملا چیست ------------------ اهسته بگفت اخوندشیخ عبدا...است. 8محمد حسین عارف ثا نی ازشعرای قرن سیزدهم وچهاردهم هجری قمری است.دررویین بدنیا امدوبه تحصیل پرداخت.وی نوه دختری ملا اسماعیل عارف بود..پدروی شیخ الاسلام نام داشت.وی به عار ثانی تخلص می کند.اشعاروی پراکنده است.وابیاتی که بنا به ضرورت سروده همراه دیوان عارف اورده شده است.عارف ثانی مفخم بجنوردی را مدح می گفته است

.نامه پر گهرازجانب دلداررسید چونکه سالارمفخم سوی رویان امد باغ سرچشمه زمین قدم حضرت وی همچوباغ ارم وروضه رضوان امد عارف ثانی شاهد حمله ترکمانان گوگلان به اسفراین ورویین بوده وچنین سروده از تر کتازترکمن ملک گوگلان چون شدبهارحضرت معلوم زاده وی صندوق مرقدش بشکستندقوم دون کشتندخام حرمش را را ابا به وی از ضللم کینه ای که بر این شاهزاده شد نالان هنوز عاف ثانی است همچونی 9-نصیر الد ین سالک د وم نصیر الد ین پسر عبد المجید -سالک بوده که از شاعران وعارفان اسفراین وازدانایان به ادبیات عرب وایات قران بود وبه میرزای سالک مشهور بود.وی در اشعارش سهام الدوله شادلو حاکم اسفراین وبجنورد را مدح می گفته است. مه من تورا به رویت نظری پدیدباید به رخت واین یکادی زوفا دمیدباید تو بلند افتابی چو مشرقم بتا بی دم نقد را زخوانت نمکی چشیدباید . 10.اسماعیل سالکی(متو فی1410هجری ق)اسماعیل فرزند نصرالدین است واز نوادگان ملا قربانعلی.وی نیز از شاعران ومدحیه سرایان رویینی است.در سال 1316ق در رویین متولدشد .سالک 94 سال دروادی فقر وقناعت زیست وپیوسته در راه حق استوار گام برداشت وهیچ گاه فقر وتنگدستی باعث لغزش وی نشد.مداح اهل بیت بود واشعارش جا نگداز در ثای امام حسین(ع)وخا ندانش سروده است.تنها راه امرار معاش این پیر طریقت صحافی کتاب بود.وی تحصیلات ابتدای را در روستا گذرانید وسپس وارد عرفان شد وبا سلطان مراد گلستانی سبزواری .شاعر وعارف وقت مکاتبه ومشاعره داشت.در سال 1344ش سلطان مراد که مدتی از اسفراین دور بود اخوانیه ای برای اسماعیل سالکی فرستاده وسالکی پاسخی منظوم برایش می فرست.------------------- اسفراین که همی می زند ازفرط سرور طعنه برگلشن فردوس بر من تا دم صور اسفراین که ندیده است چو او چشم سپهر اسفراین که ندیده است چو او دیده نور اسفراین که بزرگان همه بودند در او از فقیهان وامیران سعادت دستور اسماعیل سالکی در سال 1410 هجری ق در گذشت ودر اسفراین به خاک سپرده شد.اثار وی 1دریای اش2 -بحرالجواهر 11.حاج عبد الله طیبی(1305-1372هجری ش) حاج عبدالله فرزند ملا رحمان از معلمان وشاعران ومکتبداران رویین است. وی در رویین زاده شد وتحصیلا ت ابتدایی را در خدمت پدر در مکتب خانه گذرا ند. در جوانی پدرش رااز دست داد ومسوو لیت اداره کار پدر به عهده او گذاشته شد.وبه همت والای مادرمکتبخانه تعطیل نشد.اما پس از مستقل شدن اسفراین در رویین دبستان دولتی تا سیس شد. واو بعوان معلم به استخدام درامد.تا سال 62 دردبستان شهید اقا مصطفی خمینی (مغری سابق)به تدریس اشتغال داشت.وسپس به اسفراین مهاجرت کرد. درسال 1370 با زنشسته شد. وی در فروردین 72 در راه سفر به سوریه در اثر تصادف در گذشت.واکنون دربهشت زهرای اسفراین مد فون است.دفتر شعری وی مشتمل بر شش هزار بیت می باشد که به منا سبتهای گوناگون سروده شده واشعارش بسیار ساده وبی الا یش است.وی مدتی با مجله باغ صا ئب همکاری داشته است. به دبستان نرفت اگرطفلی کودن وتنبل وپریشان است جسم بی روح مرده می باشد تن با روح شاد وخندان است روح وجان دانش است ای فرزند هرکه بی بهره بود حیوان است -12- غلا مرضا اسفراین شهیدی(متولد 1323ش)غلامرضا اسفراینی نیز از نوادگان ملا قربا نعلی است.وی در اسفراین متولد شد. تحصیلات ابتدای را در اسفراین گذراند وتحصیلات متوسطه را در مشهد گذرا ند.وی در ابتدا شهید تخلص می کرد وبعدها به اسفراینی تغییر نام داد.بذله گویی وحاضر جوابی او شهره عام وخاص است بیشتر اشعار وی در مدح ومنقبت پیامبر وخاندان وی است اسفراینی ارادتی خاص به حضرت فاطمه(س)داشتند وگاهی مراسمی توسط ایشان بر گزا رمی شد(در عزاداری ان بانوی گرامی)نوحه سرای هایایشان در ایام محرم مشهور است. غلا مرضا اسفراینی مهرماه سال جاری بسوی معبود خویش شتافتند.مجموعه سروده های ایشان به بیش از پنچ هزار بیت می رسد که بیشتر مدیحه سرای است.اشعار وی در کتاب اقتراح ومجله باغ صائب چاپ شده است فرصت خویش غنیمت بشمار ای سرور نریسیده ست تورا عمر گرا نمایه به سر---------------- ضربه حادثه نفکنده تورا زپای ---------------------- جامه حرص وهوی این همه مپسند به بر لعل دلبر به چه کار ایدت ای نیک منش---------------- که نداده است به گیتی به کسی هیچ ثمر 13-شهیدمحمد حسن طیبی (1310.1360هجری ش)ایشان در رویین متولد شدند ونزد پدر (ملا رحمان)علوم اسلام ی را اموختند.ایشان برادر کوچک حاج عبدالله هستند.از 15 سالگی وارد حوزه علمیه مشهد شد.پس از طی مدارج علمی به رویین باز گشتند وبه تبلیغ علوم اسلام ی پرداختند وکشاورزی را پیشه خود قرار دادند.وی یکی از مبارزان صدیق علیه رژیم ستمشاهی بود.سخنرانی های وی در رویین واسفراین باعث رشد مبارزات مردمی این نا حیه شد.در اولین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی بعنوان نماینده مردم اسفراین روانه مجلس شد.وی عضو کمیسیون اصل 90 بود که تلاش مضاعی را جهت رسیدگی به مشکلات مردم شروع کرد.مهمترین اقدامات وی طرح جاده اسفراین بجنورد وصل برق اسفراین به شبکه سراسری خودکار کردن تلفن اسفراین اخذ موافقت احداث سد اسفراین و... وی در 7تیر ماه 1360 در دفتر مرکزی حزب جمهوری اسلا می بوسیله منافقین کوردل شهید شد. -پیکر پاک وی درجوارامام زاده اسحاق(ع)به خاک سپرده شد 7-اولینها 1-اولین ترمینال مسا فربری توسط پسران عبدالرزاق(رازقی)اداره می شود ودر 23 فروردین 1343 تآسیس شد. 2-اولین جوراب بافی-در سال1335 توسط اقای معصومی به رویین اورده شد. 3-اولین کلا س سواد اموزی-توسط شخصی بنام اقای سعادتی در حدود سال1341 در منزل تیمور صباغی تشکیل شد. 4-اولین سرباز محلی-اقای غلا مرضا نظامی در رویین 5-اولین سربازان-حاج سلیمان-حاج اقا شمشم نوروزاده-قدرت میلی 6-اولین مدرسه-در منزل کربلا یی میرزا حبیب تشکیل گردید. 7-اولین دبیرستان پسرانه –دبیرستان فردوسی که در ان رشته علوم انسانی تدریس می شد.(1371) 8-اولین کود کستان-در سال1355 توسط خانم مهوش باعروف در منزل عبدالحسین خالقیان تشکیل شد. 9-اولین دبیرستان دخترانه-دبیرستان سجادیه با دورشته علوم انسانی وتجربی 10 اولین مسابقه رسمی فوتبال-از طرف ناحیه مقاومت امام رضا(ع)11-اولین لوله کشی اب شرب-توسط دکترشایگان دراوایل دهه 1350 12-اولین غسالخانه- توسط کر بلا یی محمد ابوذری درپاین ده.13-اولین حمام- درپاین ده توسط کربلا ییمحمد ارباب 14-اولین حمام دوش دار-توسط کربلا یی محمد ابوزری درپایین ده 15-اولین رادیوی نفتی- توسط رمضانعلی غلا م حسین درسال1340ش خریداری شد.16-اولین کفاشی –توسط علی اکبر بجنوردی 17-اولین تلویزیون- توسط حاج حسین محقق اورده شد. 18-اولین اسیاب برقی-توسط اقای محمد حیاتی 19-اولین اسیاب ابی-توسط حاج ملا علی اکبر 20-اولین قصابی –توسط شاه علی زنجانی 21-اوین پزشک علمی-دکتر شایگان 22-اولین ماشین-توسط محمد حریر ی به روستا اورده شد 23- اولین مینی بوس-توسط اقای عبد الله رویین فرد 24-اولین حسینیه-حسینیه پایین ده معروف به جماران در اوایل انقلاب 25-اولین خبرنامه رویین- سال1345 توسط شیخ افصح(کر بلا یی محمد ابوذری)

منابع 1-شخصیتها-مشاهیر رجال اسفراین غلا مرضا فسنقری واحمد شاهد-انتشارات استان قدس-1381 صص312(5-271)-(9-262)-(6-251)-244-236

2-اولینها-نشریه صدای رویان(مجله داخلی کانون اندیشه گران)نوروز 81-صص22-21 پایان

تهیه کننده: خانم نیازی

بنیاد رویین بعد از اسلام

در سال 758 هجری سربداران در سبزوار و اطراف علیه تیمور خروج کردند لشکریان تیمور سبزوار را تسخیر و دژ نیرومندآن را ویران ساختند  میر سیف الدین هفتاد هزار نفر مثل سد جلو تیموریان راگرفتند ومقدار چشم گیری از لشکریان به قتل رساندند . در این فرصت مناسب دو پسر سیف الدین به نام های میرغیاث الدین و شمس الدین پا به فرار گذاشتند وراهی اسفراین شدند ودر روستای کبوتر خانه اسکان گذیدند .بعد از انکه ارامشی نسبی منطقه را فراگرفت ایشان با درایتی خاص وارد عمل شدند میر غیاث الدین خود را به دربار رسانید و جز وکلا قرار گرفت .تا زمان شاه اسماعیل صفوی در این اثنا میر غیاث الدین اطلاعات کامل از وضعیت ملک رویین دژ بدست اورد و پی فرصت بود تااینکه روزی سلطان قصد زیارت مشهد نمود .میر غیاث الدین به همراهی ایشان عازم خراسان گردیدند و از شاه خواست تا برای ایشان قدم رنجه فرمایند شاه پذیرفت .شبی در کبوتر خانه اطراق نمودند .صبح روز بعد شاه و همراهان وارد رویین دژ درمحلی به نام قلعه بلند شدند.  و در آنجا دره ای خوش اب و هوا و سر سبز مشاهده نمودند شاه فرمودند آیا این زمین صاحبی معین دارد میر غیاث الدین در جواب گفتند خیر ایشان عرضه داشتند چند نفر گبر در محلی به نام گبریان سکونت دارند ولی مالک اصلی ندارد ممکن است که شاه مرحمت نمایند تا سند مالکیت واگذار شود .شاه فرمود طبق شاه نامه فردوسی سند مالکیت رویین دژ انتخاب گردید الدین نمود بعد از ان سادات آمدند . اولین جوی آب که باز شد به نام بند سادات که هنوز پا برجاست پشت ده معروف به دیهو باغی احداث نمودند شصت نفر بانی شدند به نام شصت مرد که این نام هم باقی مانده است . میر غیاث الدین که فردی با سواد و بانفوذ بود از اطراف مردمان کاردانی جمع آوری نمود و زمین ها را به نصفه کاری واگذار نمود .گروهی از قبیل آهنگر ، نجار، پارچه باف، بنا و ملا یا روضه خان به رویین دژ گسیل داشت .آهنگر ها را از سبزوار آورد وساختمانی به شکل کاروانسرا ساخت که هنوز آثار آن باقی مانده است. ایشان اهل سبزوار می باشند رنگرز ها که معروف به صباغی اهل قوچان بودند وساختمانی در اختیار ایشان به عنوان کارگاه و مسکونی قرار داد که آثار ان هنوز باقی مانده است و نجار از اسفیدان روضه خوان از شهریار تهران وساختمانی نیز در اختیار ایشان قرار داد در محلی به نام کوچه ملاها که هنوز با همان نام باقی مانده است.

به دستور سید محمد ارباب پسر میر غیاث الدین هفت عدد آسیاب آبی احداث شد متاسفانه همگی به مرور ایام از بین رفت و فقط اثار یکی پابرجاست که آن هم خرابه ای بیش نیست .از دیگر آثار این مکان می توان به چنار های متعددی اشاره کرد که مانند آن کمتر یافت می شود.رویین دژ سالیان سال پر رونق ترین روستا در زمان خود بوده است .تمام روستاهای اطراف شامل سی عدد بوده که تماما ما یحتاج روزانه و کاربری سالانه ایشان از رویین تغذیه وتامین میگردیدند حتی شهر اسفراین نیز جزء روستاهای وابسته به رویین بوده و از رویین تامین تغذیه و اسباب و وسایل زندگی ازقبیل آهنگری ،نجاری ، بنایی ، پارچه و ... می کرد. از مزایای رویین دژ که می توان نام برد عسل،سیب،گلابی،گردو،هلو،قیسی،چادرشب بافی،جوراب بافی و...می باشد.رویین دژ در زمان قبل از اسلام نیز از رونق تفریحی وصنعتی زیادی برخوردار بوده که عبارتند از شهر میام وزربندان که جزء رویین می باشند و شهرکی به نام زرگران معروف به کوتل شهر یکی از پررونق ترین شهر زمان خود بوده است .مناطق تفریحی از قبیل سرچشمه ،چشمه شفاء،ذوتنگ و ابشار ان، رودخانه های پرآبی که در  حال حاضر پر آب ترین روستا درمنطقه محسوب می شود و هفت روستا از رودخانه های این مکان تامین آب می شوند . 

خوشا رویین و جای با صفایش         که دل پر می زند هر دم برایش                                                             

تو فیضی کی توان وصفش بگویی     نبینی نقطه ضعفی هر چه جویی

                                            تهیه کننده: سید فضل ا... فیضی

 منبع سایت رویین

لیست کل یادداشت های این وبلاگ

تولدت مبارک باشه
[عناوین آرشیوشده]